1. (Knik) platvoet

  • Bij een platvoet zien we een doorgezakt voetgewelf (medische naam pedes planus). Hierbij is er bijna of helemaal geen holte te zien aan de binnenzijde van de voet. Het omgekeerde is een holvoet.

  • Bij een knikplatvoet is er ook nog een afwijking te zien in de stand van de enkel, deze staat dan naar binnen gekanteld. Dit zien we zeer vaak bij kinderen.

Oorzaken

Dit kan aangeboren zijn of verworven. Kleine kinderen hebben dit zeer vaak, de voetboog zal ook pas volledig gevormd zijn na het 8e levensjaar. Kinderen hebben hier meestal geen last van. Meestal worden hier wel steunzolen voor voorgeschreven maar dat is dan eerder als doel de knieën en heupen tijdens de groei te corrigeren opdat er in deze gewrichten geen problemen ontstaan.

Klachten

Dit kan aangeboren zijn of verworven. Kleine kinderen hebben dit zeer vaak, de voetboog zal ook pas volledig gevormd zijn na het 8e levensjaar. Kinderen hebben hier meestal geen last van. Meestal worden hier wel steunzolen voor voorgeschreven maar dat is dan eerder als doel de knieën en heupen tijdens de groei te corrigeren opdat er in deze gewrichten geen problemen ontstaan.

  • Pijn aan de voeten, knieën of heupen.
  • Hierbij is het altijd aan te raden ook de voeten na te kijken.

Behandeling

Bij kinderen maken we corrigerende steunzolen met een diepe hielcup waardoor het hielbeen maximaal omvat en gecorrigeerd wordt.

Bij volwassenen gaan we de voetboog zo veel mogelijk ondersteunen indien er nog correctie mogelijk is. Het voornaamste doel is het naar binnen vallen van de enkels te voorkomen en zo de druk in de knieën en heupen te verminderen.

2. Holvoet

  • Hier zien we het omgekeerde als bij de platvoet namelijk een zeer grote holte aan de binnenzijde van de voet of een zeer hoog voetgewelf. Personen met een holvoet hebben meestal ook een hoge wreef waardoor schoenen kunnen knellen op de voetrug. Meestal staat er ook veel spanning op het voetgewelf en staat ook de achillespees gespannen. Vaak zien we ook het naar buiten vallen van de enkel en het op de buitenzijde van de voet lopen.

Oorzaken

Aangeboren afwijking, genetisch bepaald. Kinderen die veel op de tenen lopen kunnen later een holvoet ontwikkelen.

Het kan ook tgv een neurologische aandoening zijn waarbij er een verhoogde spanning is in de kuitmusculatuur en onder de voetboog.

Klachten

  • Pijn op de wreef en overdruk onder de voetzool, vooral thv de hiel en de voorvoet.

  • Het lichaamsgewicht is niet gelijkmatig verdeeld over het zooloppervlak wat drukpunten geeft en ook eeltvorming kan geven.

Behandeling

Steunzolen met een maximale drukverdeling over de volledige voetzool. Dus een goede ondersteuning van de voetboog.

3. Spreidvoet / Metarasalgie

  • Hierbij spreken we van een doorgezakte voorvoet. Hierbij is er teveel druk onder de koppen van de tenen. In een normale voet nemen we steun op de bal van de voet onder de grote teen en de kleine teen. Bij een spreidvoet is de normale holling onder de voorvoet weg en doorgezakt. Dit geeft dan overdruk onder het 2e, 3e en 4e voetbeentje met als gevolg een branderig gevoel.

Oorzaken

Verworven aandoening tgv fout schoeisel en verkeerde belasting van de voet.

Klachten

  • Pijn onder de voorvoet, branderig gevoel.
  • Eeltvorming midden onder de voorvoet.

Behandeling

Steunzolen met een goede ondersteuning net achter de voetbeentjes. De voorvoet of pijnlijke plaats dient ontlast te worden en eigenlijk een beetje te zweven. Er wordt dan een pelotte of baar geplaatst net achter de pijnlijke plaats.

4. Hallux Valgus

  • Hierbij zien we dat de grote teen naar binnen staat. Het uiteinde van de teen drukt tegen de andere tenen en het gewricht op de bal van de voet is vaak gezwollen en fel uitgesproken.

Oorzaken

De oorzaak is onbekend. Het komt wel meer voor bij vrouwen dan bij mannen.

Soms wordt gezegd dat het dragen van te nauwe schoenen een hallux valgus kan veroorzaken maar dat is niet bewezen.

Klachten

  • Pijn aan het gewricht van de grote teen, vooral drukpijn in de schoen.
  • Er kunnen ook klachten ontstaan tijdens het stappen wanneer de teen gestrekt wordt tijdens het afwikkelen.
  • Het vinden van juist schoeisel is vaal niet gemakkelijk.

Behandeling

Vaak wordt bij een pijnlijk gewricht gekozen voor een operatie. De teen wordt hierbij terug recht gezet. Conservatief kan er door middel van steunzolen een ontlasting gegeven worden aan het gewricht van de grote teen of een snellere afwikkeling in te bouwen. Het zoeken van geschikte schoenen is daarnaast ook belangrijk, een juiste hakhoogte is ook van groot belang.

5. Hallux Rigid

  • Dit is een verstijving van het gewricht van de grote teen waardoor de afwikkeling van de voet over de bal moeilijk gaat of pijnlijk is.

Oorzaken

Dit kan zijn artrose in het gewricht van de grote teen of tgv een trauma.

Klachten

  • Er ontstaat een verstijving van het teengewricht en pijnklachten die zich vooral manifesteren tijdens het afrollen van de voet bij het stappen.
  • Het is pijnlijk en moeilijk om hoge hakken te dragen.
  • Naast pijn en stijfheid kunnen er ook episodes van ontsteking optreden met zwelling en roodheid van het gewricht.

  • Verder ontstaat een knobbel aan de bovenzijde van het teengewricht: dit is een extra botaanwas of papegaaienbek.

  • Door deze knobbel kan het dragen van gesloten schoenen lastig worden.

Behandeling

Hiervoor kan een steunzool aangemeten worden waarbij er een afwikkelingsaanpassing gedaan wordt om de voet makkelijker af te wikkelen. Ook kan uw schoen aangepast worden. Een schoen voorzien met een stevige zool is ook aan te raden. Indien dit conservatief niet opgelost kan worden zal er operatief ingegrepen moeten worden.

6. Fasciitis plantaris / Hielspoor

  • Hielspoor of Fasciitis Plantaris is een aandoening die klachten geeft ter hoogte van de hiel. Het is een aandoening die vaak voorkomt en een groot aantal mensen krijgt hier in hun leven mee te maken. Fasciitis Plantaris betekent een ontsteking van de aanhechting van het peesblad (fascia plantaris) onder de voet op het hielbeen, in de volksmond ook wel hielspoor genoemd. Dit stevige peesblad wat onder de voet loopt wordt gezien als verlenging van de achilles pees en zorgt voor de vorm van het voetgewelf. Als hier kleine scheurtjes in ontstaan tgv een overbelasting gaat dit pijn geven onder de voet met een ontstekingsreactie tot gevolg.

Oorzaken

Fasciitis plantaris is een overbelastingsletsel.

Deze overbelasting kan op verschillende manieren ontstaan en komt vaak voor bij:

  • Personen met holvoeten of platvoeten.
  • Personen die een loopsport beoefenen (hardlopen, tennis, joggen, golf …).

  • Langdurig gebruik van schoenen met zachte zolen.

  • Staande beroepen.
  • Overgewicht (een beperkte gewichtstoename van 5 kg kan genoeg zijn om de klachten uit te lokken).
  • Een te korte Achillespees versterkt het probleem.

Klachten

  • De kenmerkende klacht bij een fasciitis plantaris of hielspoor is een schietende en zeurende pijn onderaan de hiel.
  • Voornamelijk bij de eerste stappen ’s morgens of na een tijdje te hebben stilgezeten, is de pijn het ergst.
  • Na een zekere tijd in beweging te zijn, neemt de pijn vaak af, maar aan het einde van de dag kan de pijn opnieuw in hevigheid toe nemen.

Behandeling

Een fasciitis plantaris wordt nagenoeg altijd zonder operatie behandeld.

Orthopedische steunzolen reduceren overbelasting door schokdempend materiaal in te bouwen aan de hielen. Er zal ook verhoging achter de kopjes van de tenen ingebouwd worden, dit heeft een stretchend effect op het peesblad. Indien er een abnormale stand is van de voet kunnen de steunzolen dit ook corrigeren.

Stretching van de fascia plantaris en de achillespees. Om een goed resultaat te krijgen, moet u deze oefeningen thuis 3x per dag uitvoeren. Eventueel kan kinesitherapie u helpen om oefeningen aan te leren en deze correct uit te voeren.

Een nachtspalk houdt uw voet en onderbeen in een rechte stand en heeft gedurende de nacht een stretchend effect op zowel het peesblad als de achillespees. De scheurtjes ter hoogte van de aanhechting van de fascia kunnen op deze manier herstellen en de klachten bij het ‘s ochtends opstaan zullen snel verminderen

Let er wel op dat deze behandeling lang kan duren, de meeste mensen lopen al lang met dit letsel waardoor ook de revalidatie langer duurt.

In uitzonderlijke gevallen zal er operatief ingegrepen moeten worden.

7. Hamertenen / Klauwtenen

  • Bij hamertenen bestaat er een scheefstand van de teen (tenen) waarbij het middelste kootje naar boven komt en de tip van de teen naar beneden.

  • Bij klauwtenen staan alle kootjes van de teen in gebogen stand.

  • Bij deze aandoeningen ontstaat er eelt en drukplekken op de tenen

Oorzaken

Het dragen van verkeerd schoeisel. Personen met een holvoet en hoge wreef hebben meer kans op het verkrijgen van hamertenen. De strekspieren boven op de voet staan teveel gespannen waardoor er een klauwstand optreedt in de tenen.

Klachten

  • Klachten treden op bij de 2e, 3e of 4e teen, niet bij de grote of kleine teen.
  • Het gewricht voelt pijnlijk aan. De teen is stijf en minder beweeglijk dan zou moeten.

  • Het bewegen is ook vaak pijnlijk.
  • In ernstige gevallen wordt het lopen moeilijk. Door de ongewone stand van de tenen treedt vaak als extra complicatie een likdoorn of eksteroog op aan de bovenzijde van de tenen.

Behandeling

Bij corrigeerbare hamertenen kunnen we een steunzool voorzien met een ophoging achter de bal van de voet. Door de voetbeentjes daar wat omhoog te drukken zal er strekking optreden in de tenen. Bij niet corrigeerbare hamertenen kunnen we op de steunzool een zachte ophoging plaatsen onder de tenen om druk op de uiteindes te voorkomen.

8. Eeltpitten

  • Door druk of wrijving op de huid kan eelt ontstaan. Er worden dan op één plek sneller huidcellen aangemaakt dan dat er afsterven. De dode huidcellen vormen een laagje op de huid die hard en ruw aanvoelt. Deze laag wordt aangemaakt om de gezonde huid te beschermen. Als deze eeltplek door bijvoorbeeld te strakke schoenen niet verder kan groeien dan gaat deze druk uitoefenen naar binnen. Het eelt probeert zich als het ware een weg terug te vinden en kan een punt vormen die op de voet drukt.

Oorzaken

Door het dragen van verkeerde schoenen kan er teveel druk ontstaan op bepaalde plekken. Ook een foute stand van de voet kan een verkeerde afwikkeling geven en op plaatsen waar teveel druk ontstaat zien we dan eeltvorming of eeltpitten.

Klachten

  • Pijnlijke drukplekken waar de eeltpitten zich bevinden, zelfs het stappen gaat hierdoor aangetast worden waardoor er dan weer klachten ontstaan op andere plaatsen.

Behandeling

Steunzolen kunnen ontlasting geven thv de pijnlijke eeltpitten. Ook zorgt de steunzool voor een maximale drukverdeling onder de volledige voetzool en gaat er meer druk gegeven worden op plaatsen waar we veel druk kunnen verdragen zoals bv onder het mediaal gewelf.

9. Ziekte van Sever

  • Wanneer de kuitspieren aanspannen, trekken de spieren aan het hielbeen via de achillespees. Als de spanning herhaald en langdurig wordt uitgevoerd, kan de groeischijf geïrriteerd raken. Deze irritatie kan resulteren in pijn ter hoogte van de hiel en dat noemen we de ziekte van Sever. Deze ziekte komt meestal voor bij kinderen tussen de 5 en 15 jaar en treedt meestal op na sportactiviteiten.

Oorzaken

De oorzaak van de ziekte van Sever ligt bij de groeischijf. Kinderen zijn nog in de groei en daarom zitten er groeischijven op hun botten. Deze groeischijven zijn voor het grootste deel van kraakbeen. Als de kuitspieren worden aangespannen, trekt de achillespees aan het hielbeen. Dat zorgt voor een tijdelijke spanning op het hielbeen. Dat is normaal. Echter, als de spanning langdurig aanwezig is en veel wordt herhaald, kan het zijn dat de groeischijf geïrriteerd raakt (overbelasting) , wat resulteert in pijn in hiel. De ziekte van Sever komt iets vaker voor bij jongens dan bij meisjes.

Klachten

  • Pijn aan de achterzijde van de hiel, vooral na activiteit.

Behandeling

In de meeste gevallen zal de blessure zich vanzelf oplossen op het moment dat het skelet is uitgegroeid. Doorgaans duurt dit zes tot twaalf maanden, maar het kan ook tot twee jaar in beslag nemen. Er kan echter ook een steunzooltje voorzien worden waarbij de hielcup verzacht wordt en er een lichte ophoging wordt ingebouwd om zo de rek en spanning op de achillespees te verminderen.

10. Diabetes

  • Complicaties van diabetes mellitus zijn onder andere neuropathie, vaatafwijkingen en verminderde beweeglijkheid van de gewrichten. Deze complicaties kunnen aanleiding geven voor het ontstaan van een zogenaamde diabetische voet.

Klachten

  • Tintelingen, doffe of brandende pijn onder de bal van de voet.

  • Gevoelloosheid van de voet wat gevaarlijk is en wondjes kan veroorzaken, patiënten voelen dit niet.
  • Koude voeten door een verminderde doorbloeding.
  • Stijver wordende voet.

Behandeling

Het dragen van goed schoeisel is zeer belangrijk, zeker rekening houden met naadloze binnenzijden van de schoen om wondjes te voorkomen. Daarnaast kunnen er steunzolen gemaakt worden met een zeer zachte bovenlaag om een optimale drukverdeling te bekomen en wondjes te voorkomen.

11. Mortonse Neuralgie

  • Een Morton neuroom is een beklemde zenuw in de voorvoet, waardoor u pijn voelt. Het zit meestal tussen de derde en vierde teen. In uw voorvoet (waar de tenen beginnen) zitten botjes: de middenvoetsbeentjes. Tussen die botjes lopen zenuwen naar uw tenen. Als zo’n zenuw in de knel raakt, kan hij dikker worden. Een zenuw die dik is geworden heet een neuroom. U kunt op elke leeftijd een Morton neuroom krijgen. Bij vrouwen komt het vaker voor dan bij mannen.

Klachten

U heeft branderige, stekende of schietende pijn in of onder uw voorvoet.

  • De pijn straalt uit naar uw tenen.
  • U krijgt een prikkelend of dof gevoel in uw tenen of u voelt uw tenen niet meer.
  • De klachten ontstaan of worden erger als u loopt.
  • Het voelt prettig als u uw schoen uitdoet en uw voet masseert.
  • Aan de buitenkant is niets te zien aan uw voet of tenen.

Behandeling

Draag schoenen die breed genoeg zijn waardoor er geen beknelling ontstaat van de botstructuren in de voet. Er kan een steunzool voorzien worden met een uitsparing ter hoogte van de pijnlijke zenuw.

12. Ziekte van Ledderhose

  • Dit is een voetaandoening waarbij er verdikkingen onder de voet ontstaan. Er zijn knobbels te zien of te voelen in de peesplaat aan de onderzijde van de voet. Deze peesplaat noemen we de plantaire fascie. De peesplaat loopt van de midden-onderzijde van de hiel tot aan de tenen.

Oorzaken

De oorzaak is onbekend, wel is bekend dat de ziekte van Ledderhose erfelijk is, Meestal begint het rond middelbare leeftijd en komt het vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Deze aandoening is vergelijkbaar met de ziekte van Dupuytren, waarbij er bindweefsel verharding in de hand optreedt.

Klachten

  • Drukpijn tijdens het stappen ter hoogte van de verdikkingen onder de voet.

Behandeling

Er kunnen steunzolen worden voorzien waarbij de pijnlijke plaatsen worden ontlast of vrijgelegd. Vermijden van druk is het meest aangewezen.

13. Stressfactuur

  • Een stressfractuur is een kleine breuk in een van de botjes van de voet, dit komt het meest voor in de middenvoetsbeentjes.

Oorzaken

Overbelasting van de botstructuren na activiteiten die we niet gewoon zijn.

Klachten

  • Pijn tijdens en vaak ook na het sporten.
  • Pijn bij dagdagelijkse activiteiten bij ernstige breuk.

  • Typisch bij een stressfractuur is dat het letsel soms niet direct zichtbaar is op de eerste röntgenfoto, waardoor vaak een nieuwe foto wordt genomen bij blijvende klachten en vermoeden van een stressfractuur.

Behandeling

Relatieve rust, minimaal mobiliseren met een stevige stijve schoen die zichzelf goed afwikkelt. Best een schoen voorzien met een stevige zool die weinig doorbuigt.

Bandage of gips, immobilisatie.

Aangepaste revalidatie onder begeleiding van een kinesitherapeut na genezing om geleidelijk te belastbaarheid te vergroten.

Bijkomend kan ook het dragen van steunzolen het opnieuw optreden van een fractuur tegengaan. Een steunzool zal de voet optimaal ondersteunen en de krachten van het lichaamsgewicht verdelen over de ganse voet.

14. Peesontstekingen / Achillespeesontsteking

Voorbeelden van peesontstekingen

  • Iliotibiale-band-frictiesyndroom aan de buitenzijde van de knie.
  • Jumpers knee.
  • Ontsteking van de pes anserinus aan de binnenzijde van de knie.
  • Fasciitis plantaris aan de onderzijde van de voet.
  • Shin splint onderaan het scheenbeen (scheenbeenvliesontsteking).

Oorzaken

De meest voorkomende oorzaak van een spier-peesontsteking is een overbelasting. Vaak wordt gezien dat een bepaalde spiergroep overmatig belast gaat worden. Dit treedt meestal op nadat mensen een activiteit uitvoeren die ze niet gewoon zijn of waar de spieren onvoldoende voor getraind zijn. Het uitvoeren van repetitieve bewegingen kan ook een oorzaak zijn.

Het dragen van fout of slecht schoeisel kan ook een ontsteking veroorzaken.

Klachten

  • Als je ergens een ontsteking hebt dan kan je perfect aanduiden waar het probleem zich bevindt.
  • Vaak gaat ontsteking ook gepaard met zwelling, roodheid en het warm aanvoelen op de plaats waar de ontsteking zich bevindt.
  • Pijn ’s nachts en ook bij het opstaan en het zetten van de eerste passen is kenmerkend aan een ontsteking.

Behandeling

Ontstekingen moeten zo snel mogelijk behandeld worden. Vaak is het zo snel mogelijk stoppen van de pijn-uitlokkende bewegingen noodzakelijk. Rust is in dit geval zeker aan te raden.

Belangrijk is ook na te gaan wat de uitlokkende factor is van de ontsteking en deze correct te behandelen.

Het dragen van de juiste schoenen is belangrijk en indien er een standafwijking is in de voetgewrichten die verantwoordelijk is voor het optreden van een overbelasting dan kan er met behulp van een aangepaste steunzool voor gezorgd worden dat die spiergroep minder belast wordt.